دوشنبه ۰۷ مهر ۹۳ ۱۴:۰۱ ۴۶۲ بازديد
درسهايي از ازدواج حضرت علي(ع) و حضرت فاطمه(س)
درسهايي از ازدواج حضرت علي(ع) و حضرت فاطمه(س)
تمام دوران زندگي و ازدواج حضرت علي (ع) و حضرت زهرا (س) الگويي است براي كساني كه مي خواهند در دنيا و آخرت سعادتمند شوند ما در اينجا تنها به گوشه اي از اين الگوهاي اخلاقي و تربيتي اشاره مي كنيم:
1- الگوي عفاف و پاكدامني. 2- كفو و همتا بودن. 3- تقسيم كار .4ـ همسرداري .5ـ پرورش فرزندان 6ـ سبك بودن مهريه .7ـ جهيزيه به اندازه‌ي نياز .8ـ جشن عروسي و دوري از گناه .9ـ سادگي با خوشحالي منافات ندارد .10ـ بي تكلفي
1ـ الگوي عفاف و پاكدامني
حضرت زهرا (س) الگويي است به تمام معني براي عفاف و حجاب و پاكدامني، چرا كه در هر حالتي پايبند به عفت و حجاب خويش بود، كه نمونه هاي آن بسيار است، . (بحارالانوار، ج43، ص91).
2- كفو و همتا بودن:
يكي از اصول اساسي و رازهاي موفقيت ازدواج، كفو و همتا بودن دختر و پسر با هم است، زيرا تنها در صورت همتا و همشأن بودن دو زوج است كه درك متقابل آنان از يكديگر امكان‌پذير است.
برخي تصور مي‌كنند كفويت تنها به شرائط ظاهري از قبيل مسائل نژادي و يا وضعيت مادي و رفاهي بستگي دارد. در صورتي كه چنين نيست، بلكه همتايي و هم سوئي آرمان‌ها، خواست‌ها و تمايلات روحي و رواني افراد، ميزان آگاهي‌هاي علمي و ديني و ميزان تعهد عملي به مكتب و مذهب، و ارزش نهادن به ويژگي‌هاي اخلاقي و فرهنگي است. اگر مسئله همتايي نبود، بدون ترديد دختران زيبايي در مدينه بودند كه از ازدواج با حضرت علي (ع) خرسند مي‌شدند. اما او حتي از آنان خواستگاري هم نكرد و براي حضرت فاطمه (س) نيز خواستگاران فراواني بودند امّا حضرت فاطمه (س) و پيامبر(ص) به اين وصلت‌ها راضي نشدند تنها حضرت فاطمه (س) و روح والاي او بود كه زيبايي‌ها و شكوه معنوي حضرت علي(ع) را درك مي‌كرد . در اين مورد پيامبر اكرم (ص) فرمودند: اگر خدا علي را نمي‌‌آفريد براي فاطمه كفو و همتايي وجود نداشت. (ينابيع الموده، ص 177 و 237).
3ـ تقسيم كار
يكي از مسائل مهم در هر خانواده‌اي، چگونگي تقسيم كار بين زن و شوهر و تعيين محدوده وظيفه و مسئوليت هر كدام از آنها است. اين مسئله آن قدر با اهميت است كه حتي علي(عليه‌السلام) و زهرا(سلام‌الله‌عليها) نيز نزد رسول خدا(صلي الله عليه و آله) آمدند و از ايشان خواستند تا كارها را ميان آنها تقسيم كند و حدود مسئوليت هر يك را معين سازد. پيامبر(صلي الله عليه و آله) با درايت ويژه خود و بر اساس آموزه‌هاي الهي در تقسيم بندي بسيار زيبايي، كارهاي درون خانه را به حضرت زهرا(سلام‌الله‌عليها) و كارهاي بيرون خانه را به داماد شايسته خويش سپرد. اين تقسيم كار آن چنان تازه عروس را به وجد آورد كه فرمود: خدا مي‌داند كه من چقدر از اين مطلب خوشحال شدم كه كارهاي بيرون خانه بر دوش من نيافتاد. (بانوي نمونه اسلام: ص 96 ).
4ـ همسرداري
رفتار زوجين نسبت به يكديگر به ظرفيت وجودي و شخصيت آن دو بستگي دارد. هر قدر شأن و شخصيت زوجين بيشتر باشد و از جايگاه بالاتري برخوردار باشند، بر مسئوليت پذيري همسران نسبت به يكديگر افزوده مي‌شود. با نگريستن به جايگاه علي(عليه‌السلام) و زهرا(سلام‌الله‌عليها) حساسيت‌ها و مسئوليت‌هاي همسرداري اين دو بزرگوار را درخواهيم يافت. عروس، دختر رسول خدا(سلام‌الله‌عليها) و عزيزترين مردم نزد او است. فاطمه(سلام الله عليها)، ام ابيها، برترين زنان دو جهان و مصداق بارز كوثر است. داماد نيز علي(عليه السلام) است؛ نخستين مسلمان پس از رسول خدا، وصي پيامبر(صلي الله عليه و آله) و انسان كاملي كه در كعبه به دنيا آمده و همه زندگي اش را وقف اسلام كرده است. بنابراين، هر دو با شناخت كامل از يكديگر، بهترين الگوي همسرداري در اسلام و جهان هستند. بر اساس آموزه‌هاي اسلامي، همسرداري براي زن و مرد اهميت دارد؛ زيرا: جهاد زن، خوب شوهرداري است.( وسائل الشيعه: ج 14، ص 116) هم چنين پيامبر(صلي الله عليه و آله) فرموده است: بهترين شما كسي است كه براي خانواده‌اش، بهترين باشد و من بهترين شما هستم براي خانواده‌ام.) همان: ص 122).
6 ـ سبك بودن مهريه
بهترين مرد و بهترين زن جهان با هم پيوند زناشويي بستند، در حالي كه بيش‌ترين بهايي كه براي مهريه زهرا گفته شده، 500 درهم است. آري، اسلام محمدي(صلي الله عليه و آله) نه تنها مهر فراوان را نشانه ارزش و بزرگي زن نمي‌داند، بلكه بر عكس، فراواني مهر را نشانه شومي يك زن مي‌شمارد. چنان كه امام صادق(عليه‌السلام) مي‌فرمايد: شومي زن به فراواني مهر و عقيم بودن اوست (وسائل الشيعه: ج 15، ص 9.( پيامبر اكرم(صلي الله عليه و آله) دختر دردانه و محبوبش را به مهريه‌اي اندك، شوهر داد تا اين سيره در ميان مسلمانان گسترش يابد، هر چند متأسفانه اين گونه نيست. همچنين مي‌بينيم پيامبر(صلي الله عليه و آله)از شمشير، زره و شتر كه دامادش، علي(عليه‌السلام) براي مهريه زهرا(سلام‌الله‌عليها) در نظر داشت، تنها به زره بسنده كرد. و شمشير و شتر را كه وسيله جهاد و زندگي بود، براي علي(عليه‌السلام) باقي گذاشت. اين نكته نيز نشان مي‌دهد كه اسلام، بر حداقل ماديات تأكيد دارد، نه حداكثر. در ديدگاه اسلامي، كم توقعي بايد سرلوحه زندگي خانواده‌ها، قرار گيرد.
7ـ جهيزيه به اندازه‌ي نياز
يكي از مشكلات خانواده‌هاي امروزي براي ازدواج دخترانشان، فراهم آوردن جهيزيه است. اين پديده كه جنبه مدگرايي و چشم و هم چشمي نيز به خود گرفته است، گاهي به درگيري، اختلاف و كشمكش‌هاي اقتصادي ميان خانواده‌ها مي‌انجامد. چنين وضعيتي را با جهيزيه فاطمه(سلام‌الله‌عليها) و علي(عليه‌السلام) مقايسه كنيد. پيامبر اكرم(صلي الله عليه و آله) براي عروسي دخترش ـ كه عصمت كبراي الهي و سرور زنان دو جهان است ـ از محل فروش يك سوم بهاي زره علي(عليه‌السلام) جهيزيه‌اي بسيار ساده و آبرومند فراهم آورد، به گونه‌اي كه شگفتي همگان را برانگيخت. پيامبر(صلي الله عليه و آله) با شوهر دادن دختر خويش و چگونگي اين پيوند مي‌خواست فرهنگ و سنتي نوين در اندازد و بر روي همه انديشه‌هاي غلط مادي، خط بطلان بكشد. به راستي، اگر پيامبر(صلي الله عليه و آله) جهيزيه فراوان و گران بها را مايه ارزش مندي زن مي‌دانست، آيا هيچ گاه حاضر مي‌شد كه براي دخترش كه از همه‌ي دنيا برايش عزيز‌تر بود، وسايل اندك آن هم سفالين بخرد؟ آري، با به كار بستن چنين روش پسنديده‌اي، مي‌توان اميد داشت كه گره بسياري از مشكلات امروزي ما گشوده شود.
8ـ جشن عروسي و دوري از گناه
محفل عقد و عروسي بايد محل نزول فرشتگان الهي باشد، چنان كه درباره شب عروسي علي (عليه‌السلام) و زهرا(سلام‌الله‌عليها) گفته‌اند: در اين شب ، جبرئيل و ميكاييل و اسرافيل به همراه هفتاد هزار فرشته نازل شدند. (كشف الغمه: ج 1، ص 496)، محفل‌هايي كه مالامال از لعب و لهو و حرام و ديگر مسائل غير شرعي و اخلاقي است، مورد تأييد اسلام نيست. در چنين محفل‌هايي نه تنها فرشتگان الهي فرود نمي‌آيند، بلكه برپا كنندگان در آن به خشم الهي گرفتار مي‌شوند. علي(عليه‌السلام) و زهرا(سلام‌الله‌عليها) در مسجد ـ خانه‌ي خدا ـ با شنيدن خطبه پيامبر بزرگ اسلام، زندگي مشترك خود را آغاز كردند. در اين مراسم، فرشتگان فوج فوج وارد مسجد مي‌شدند و به يكديگر تبريك و تهنيت مي‌گفتند. بسيار مايه تأسف است كه مسلمانان از اين مراسم پرفيض و بركت، سرمشق نمي‌گيرند. هر چند كسي نمي‌تواند به پاي برگزار كنندگان آن مراسم برسد، ولي دست كم شايسته است محفل‌هاي عروسي پيروان اين بزرگان از لهو و لعب و كردار و گفتار نامشروع و حرام، تهي باشد.
9ـ سادگي با خوشحالي منافات ندارد
برنامه ريزي چنين محفل با بركتي نيز آموزنده است. اين مراسم با شكوه و معنوي، به سادگي و بدون هزينه‌ي اضافي برگزار شد، به گونه‌اي كه جابر مي‌گويد: ما در عروسي علي(عليه‌السلام) و فاطمه(سلام‌الله‌عليها) ـ كه خداوند از هر دو خشنود باشد ـ حاضر بوديم و هيچ عروسي بهتر از آن عروسي نديديم.( فاطمة الزهرا(سلام‌الله‌عليها) من المهد الي اللحد: ص 190)،
10ـ بي تكلفي
برگزاري مراسم عقد و عروسي، به روزها و ماه‌ها برنامه ريزي نياز ندارد، بلكه با كمي دقت مي‌توان در چند روز، همه امور آن را سامان داد. پيامبر چون از تمايل علي(عليه السلام) براي بردن همسرش به خانه براي آغاز زندگي مشترك آگاه شد، به او فرمود: امشب يا فردا شب، فاطمه را به خانه‌ات مي‌فرستم و ترتيب كارها را خواهم داد. (فاطمة الزهرا(سلام‌الله‌عليها) من المهد الي اللحد: ص 187) بدين ترتيب، همه اين كارها در يك شبانه روز به سامان رسيد و علي(عليه‌السلام) و فاطمه(سلام‌الله‌عليها) زندگي مشترك خود را آغاز كردند.
اين مسائل تنها گوشه اي بود از الگوهاي زندگي امام علي و حضرت زهرا (عليهما السلام) كه انشاءالله درسي باشد براي همه ما.